ทุกข์ระงับดับกิเลสนั้น สมเด็จพระภควันตบพิตรตรัสแก่ศากยราชและท้าวสหัมบดีมหาพรหม
ไว้ทั้งนั้น
ประการหนึ่งเล่าบพิตรพระราชสมภารเจ้า จงทรงฟังอุปมาอุปไมย ได้แก่ศิษย์อันปรน
นิบัติอุปัชฌาย์ เอาจังหันของอุปัชฌาย์มาให้อุปัชฌาย์ ยังอุปัชฌาย์ให้ชื่นชมยินดี ยถา มี
ครุวนาฉันใด สมเด็จพระบรมไตรโลกนาถเจ้า ก็ชื่นชมเลื่อมใสซึ่งธรรมของพระองค์อันเทศนาไว้
เหมือนดังก่อนนั้น ขอถวายพระพร
สมเด็จพระเจ้ามิลินท์ปิ่นประชากร ได้สวนาการทรงฟังก็ทรงพระโสมนัสสโมสรหรือพระ
ราชโองการตรัสว่า สธุสะข้าแต่พระนาคเสนผู้เป็นเจ้า โยมจะรับเอาถ้อยคำของพระผู้เป็นเจ้าไว้
เป็นข้อวัตรปฏิบัติแก่กุลบุตร อันจะเกิดมาเป็นปัจฉิมาชนตาชนในกาลบัดนี้
พุทธสัพพัญญูเสยปณามปัญหา คำรบ 4 จบเท่านี้

คีหิปัพพชิตปันนวัณณนปัญหา ที่ 5

สมเด็จพระเจ้ามิลินทราธิบดีมีพระราชโองการตรัสถามปัญหาอื่นสืบไปเล่า
ว่า ภนฺเต นาคเสน ข้าแต่พระนาคเสนผู้ประกอบไปด้วยญาณปรีชา ภาสิตํ เจตํ ภควตา
ถ้อยคำนี้สมเด็จพระพิชิตมารโมลี มีพระพุทธฎีกาตรัสไว้ว่า ภิกฺขเว ดูกรภิกษุทั้งหลาย คีหิ วา
ปพฺพชิโต วา คฤหัสถ์ก็ดี บรรพชิตก็ดี สมฺมาปฏิปนฺโน มีอุตสาหะปฏิบัติเป็นอันดีแล้ว ก็
อาจรู้ธรรมอันวิเศษ คือมรรคผลเหมือนกัน นี้แหละคฤหัสถ์นั้น กามโภคี บริโภคกามคุณ
โอทาตวสโน นุ่งห่มผ้าขาวผ้าลายเลี้ยงบุตรภรรยา หลับนอนคลุกเคล้าอยู่กับบุตรภรรยา ทัดทา
ดอกไม้ของหอมพร้อมด้วยเครื่องประดับแล้วด้วยแก้วมณี ประดับเมาลีมวยผมสารพัดจะสิ่งสม
สิ่งสินทุกประการ คฤหัสถ์เป็นกามโภคีฉะนี้ ถ้าปฏิบัติดี ก็ได้มรรคผลธรรมวิเศษ ฝ่ายบรรพ-
ชิตต้องรักษากิจโกนหนวดเคราปลงเผ้าผม นุ่งห่มเล่าก็แล้วด้วยผ้าย้อมฝาดกระทำให้เสีย
สี สมาทานศีล 227 ประการ สมาทานธุดงค์ 13 ต่อปฏิบัติดีจึงจะได้มรรคผลธรรมวิเศษ
อาศัยแก่ปฏิบัติเป็นต้นเหตุ โก วิเสโส บรรพชิตจะวิเศษกว่าคฤหัสถ์ที่ข้อไหน ตโป กมฺมํ
อันว่าตปกรรมคือศีลที่รักษาไว้ อผลํ หาผลมิได้ ปพฺพชฺชา อันว่าบรรพชา นิรตฺถกา
หาประโยชน์มิได้ สิกฺขาปทโรปนา อันว่าการระวังรักษาสิกขาบท วชฺช มีโทษ ธุตงฺคสมา-
ทานํ อันว่าสมาทานซึ่งธุดงค์ โมฆํ สูญเปล่าหาประโยชน์มิได้ ซึ่งจะปฏิบัติไปก็จะลำบากเปล่า